Ảnh: Shutterstock
Vaccine có tên Ad5-nCoV, do Công ty sinh học CanSino của Trung Quốc phát triển, và là một trong những vaccine phòng Covid-19 đầu tiên đưa vào thử nghiệm sớm ở người từ tháng 3. Hiện nay, có hơn 100 loại vaccine phòng virus corona chủng mới khác nhau đang được phát triển trên toàn thế giới, ít nhất có tám vaccine trong số đó đang trong quá trình thử nghiệm ở người.
Ad5-nCoV sử dụng phiên bản suy yếu của một loại virus cảm lạnh thông thường (được gọi là adenovirus) - lây nhiễm vào tế bào người nhưng không gây bệnh - để cung cấp một đoạn vật liệu di truyền từ SARS-CoV-2, loại virus gây ra Covid-19. Vật liệu di truyền này cung cấp các hướng dẫn để tạo ra "protein tăng đột biến" trên bề mặt của SARS-CoV-2. Ý tưởng của nghiên cứu này là hệ thống miễn dịch của người sẽ tạo ra các kháng thể chống lại protein tăng đột biến, giúp chống lại virus corona chủng mới nếu sau đó người được tiêm phòng tiếp xúc với nó.
Trong nghiên cứu mới, được công bố vào thứ Sáu, ngày 22-5, trên tạp chí The Lancet, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm Ad5-nCoV ở 108 người khỏe mạnh từ 18 đến 60 tuổi không mắc Covid-19. Những người tham gia được tiêm vaccine liều thấp, trung bình hoặc cao.
Hai tuần sau khi tiêm vaccine, những người tham gia ở cả ba nhóm cho thấy mức độ đáp ứng miễn dịch với virus. Đến 28 ngày, gần như tất cả những người tham gia đã phát triển các kháng thể liên kết với SARS-CoV-2, nhưng không nhất thiết phải tấn công virus. Khoảng một nửa số người tham gia trong các nhóm liều thấp và trung bình và 3/4 người tham gia trong nhóm liều cao đã phát triển "kháng thể trung hòa", liên kết và vô hiệu hóa virus để ngăn chặn nó lây nhiễm vào các tế bào.
Các tác dụng phụ phổ biến nhất là đau nhẹ tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu và đau cơ, nghiên cứu cho biết.
Có chín người tham gia (hai ở nhóm liều thấp, hai ở nhóm liều trung bình và năm ở nhóm liều cao) bị sốt hơn 38,5 độ C và một người tham gia nhóm liều cao đã phát triển sốt cao cùng với mệt mỏi, khó thở và đau cơ. Tuy nhiên những hiệu ứng này kéo dài không quá 48 giờ.
Trong một tuyên bố, tác giả của nghiên cứu cao cấp Wei Chen, Viện Công nghệ sinh học Bắc Kinh, Trung Quốc cho biết: "Kết quả này đánh dấu một cột mốc quan trọng. Tuy nhiên, những kết quả này nên được giải thích thận trọng. Những thách thức trong việc phát triển vaccine Covid-19 là chưa từng có và khả năng kích hoạt các phản ứng miễn dịch này không nhất thiết chỉ ra rằng vaccine sẽ bảo vệ con người khỏi Covid-19".
Các nhà nghiên cứu hiện đã bắt đầu một nghiên cứu lớn hơn, giai đoạn 2 cho vaccine này với 500 người tham gia. Họ sẽ được tiêm vaccine liều thấp, trung bình, hoặc giả dược. Nghiên cứu này cũng sẽ bao gồm những người tham gia trên 60 tuổi và sẽ xem xét các tác dụng phụ cho đến sáu tháng sau khi tiêm chủng.
Ngoài nghiên cứu của Trung Quốc, các nhà khoa học một số nước khác đã công bố những phát triển đầy hứa hẹn trong tuần này. Ngày18-5, Công ty Công nghệ sinh học Moderna, Mỹ thông báo, 45 tình nguyện viên đã được tiêm liều vaccine thử nghiệm của họ mang tên mRNA-1273. Kết quả cho thấy người được tiêm đã phát triển các kháng thể trong vòng 15 ngày và mức độ kháng thể nhìn thấy trong máu của họ có thể so sánh với người đã hồi phục sau khi mắc Covid-19.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford, Anh tuyên bố vaccine của họ mang tên ChAdOx1-nCov19 sẽ được thử nghiệm lâm sàng với hơn 10.000 người, và có thể có sản phẩm sớm nhất vào tháng 9 tới.
