Theo phân tích của các chuyên gia bán lẻ, đã có một thời kỳ ngành bán lẻ Việt Nam phát triển rầm rộ với những siêu thị, đại siêu thị lớn nằm trên những mặt tiền bạc tỷ để thu hút sự chú ý của khách hàng. Tuy nhiên kể từng khi dịch bệnh COVID-19 bùng nổ, mô hình siêu thị lớn không còn mang lại hiệu quả như kỳ vọng, ngược lại mô hình siêu thị mini (minimart) lại cho thấy tính ưu việt của nó bởi tính cơ động và có thể giảm đáng kể thiệt hại khi phải đóng cửa tạm thời.
Chuỗi siêu thị mini đang được lòng người tiêu dùng
Sở dĩ minimart ngày càng nở rộ được ông Lê Hữu Tình - Giám đốc Marketing của Emart Việt Nam - nhận xét: Minimart nhắm tới đối tượng phục vụ là các bà nội trợ, họ kinh doanh chủ yếu là hàng tiêu dùng, tươi sống. Đặc biệt, mô hình này có diện tích nhỏ, số vốn đầu tư không lớn nên tốc độ phát triển sẽ nhanh hơn và nhanh chiếm được thị trường hơn. Trong khi đó, các siêu thị hoặc đại siêu thị thì không phải muốn mở là có thể làm ngay được bởi cần diện tích mặt bằng lớn, vốn đầu tư nhiều. Quan trọng hơn, diện tích lớn sẽ không thể “len lỏi” được vào các khu dân cư hoặc các tỉnh vùng xa như ở Tây Nam bộ.
Đây cũng là điều hoàn toàn dễ hiểu khi hệ thống cửa hàng Bách Hóa Xanh (của Tập đoàn Thế Giới Di Động) đã phát triển được 1.600 cửa hàng tại 23 tỉnh, thành phố trong thời gian qua. Doanh thu bình quân trên mỗi cửa hàng đạt 1,2 tỷ đồng/tháng. Riêng những cửa hàng hoạt động ổn định trên 1 năm tại TP. Hồ Chí Minh có doanh số cao hơn, bình quân 1,3-1,4 tỷ/tháng. Theo kế hoạch, đến cuối năm nay chuỗi cửa hàng này sẽ mở thêm 200 điểm và sang năm 2021 chuỗi bách hóa này chủ trương không mở rộng ra những tỉnh mới mà tập trung tăng mật độ cửa hàng ở các địa phương hiện hữu.
Tương tự với Vinmart+, ngoài những cửa hàng đang hiện hữu, trong 6 tháng đầu năm Masan đã mở mới thêm 44 siêu thị mini VinMart+. Trong Đại hội cổ đông diễn ra vào đầu năm nay, lãnh đạo Masan kỳ vọng, mô hình siêu thị mini của VinMart+ sẽ là tương lai của kênh bán lẻ hiện đại tại Việt Nam. Sở dĩ lãnh đạo doanh nghiệp này đặt tham vọng này do 6 tháng đầu năm nay bất chấp dịch bệnh tổng doanh thu Vinmart+ tăng trưởng 51% so với cùng kỳ, trong đó tăng trưởng doanh thu trên cùng cửa hàng, tính theo doanh thu/m2 tăng 2,8% so với cùng kỳ.
Ngoài 2 nhà bán lẻ trên, chuỗi cửa hàng thực phẩm, hàng tiêu dùng của Saigon Co.op là Co.op Food cũng được tập trung phát triển theo mô hình minimart. Trung bình mỗi năm, Saigon Co.op đưa vào hoạt động từ 30 đến hơn 50 cửa hàng Co.op Food và tính tới nay nhà bán lẻ này đang sở hữu trên 400 cửa hàng này.
Nhìn chung mỗi “siêu thị thực phẩm mini” Co.op Food thường linh hoạt chọn lọc từ 8.000 đến 10.000 mặt hàng trong danh mục hơn 30.000 mặt hàng của các siêu thị, đại siêu thị thuộc Saigon Co.op để ‘đo ni đóng giày’ cho nhu cầu của từng khu vực. Vì vậy, đến với các cửa hàng Coop Food người dân trong khu vực sẽ nhanh chóng tìm thấy các loại thực phẩm và hàng hóa thiết yếu gồm: thực phẩm tươi sống, thực phẩm công nghệ, hóa mỹ phẩm, đồ dùng, may mặc với giá cả bình ổn cho cuộc sống hàng ngày.
Đáng chú ý, các siêu thị mini này không chỉ phát triển mạnh ở những thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh… mà đang “vươn mình” về các tỉnh. Theo ông Đoàn Minh Triết, Phó Giám đốc Sở Công Thương An Giang, tính đến tháng 8/2020, tỉnh này hiện có 58 cửa hàng Bách Hóa Xanh và 20 cửa hàng Vinmart +. Hay ở Đồng Nai, theo Sở Công Thương tỉnh này, tính đến đầu tháng 8/2020, trên địa bàn tỉnh có 174 cửa hàng tiện lợi thuộc các hệ thống: Bách Hóa Xanh, Vinmart+ và Co.opFood. Trong đó, chỉ tính riêng chuỗi cửa hàng tiện lợi Bách hóa Xanh hiện đã phủ sóng ở tất cả 11 huyện, thành phố của tỉnh với 103 cửa hàng. Trong đó, nhiều huyện vùng xa đã có từ 2 cửa hàng trở lên như: Định Quán (6 cửa hàng), Xuân Lộc (6 cửa hàng), Vĩnh Cửu (5 cửa hàng), Tân Phú (2 cửa hàng)…
Những con số trên cho thấy việc đầu tư cho chuỗi siêu thị mini đang ngày càng nở rộ. Bởi theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu thị trường Kantar Worldpanel, hơn 1/3 số hộ gia đình Việt Nam hiện nay chọn mua hàng tại các siêu thị nhỏ và cửa hàng tiện lợi. Và những cửa hàng này có cơ sở vật chất tiện nghi, dịch vụ khách hàng tốt, mở cửa 24/24, hàng hoá có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng,... nên đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng.
