Phát biểu khai mạc Hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp sáng 9/5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc gửi tới doanh nghiệp 6 lời đề nghị và cho rằng lúc này là “cơ hội vàng” để “lò xo bật dậy” sau dịch bệnh.
Nội lực kinh tế Việt Nam rất lớn
Mở đầu bài phát biểu, Thủ tướng nói đây là “hội nghị triệu người nghe”, khi được truyền hình trực tiếp để nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể có thể theo dõi. Ông nhắc lại các thời khắc hào hùng vào thời điểm tháng 5 trong quá khứ như chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, thống nhất đất nước năm 1975, ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh 19/5… và nhấn mạnh lúc này cũng là thời khắc mang tính bước ngoặt của lịch sử. Thời khắc lịch sử này mang tính bước ngoặt với thế giới do đại dịch Covid-19 gây ra. Hiếm có một biến cố y tế nào tác động hầu hết quốc gia, vượt xa các đại dịch khác trong lịch sử, ảnh hưởng hàng tỷ người. Đã có gần 4 triệu người nhiễm, 300.000 người đã chết và các con số chưa dừng lại.
Toàn cảnh hội nghị Thủ tướng với Doanh nghiệp 2020
Trên phương diện kinh tế, khủng hoảng y tế đã tác động đến mọi hoạt động của nền kinh tế, từ phía cung đến phía cầu, từ thị trường tài chính đến nền kinh tế thực, từ sản xuất đến tiêu dùng, từ công nghiệp đến dịch vụ, từ hàng không đến du lịch, từ nội thương đến ngoại thương, từ các ngành thâm dụng lao động cho đến thâm dụng công nghệ, từ dầu mỏ đến ô tô, từ các nước đang phát triển đến quốc gia phát triển, bất kể quy mô kinh tế nhỏ hay lớn đều không tránh khỏi tác động.
Tuy nhiên, như bao biến cố lớn lịch sử, cuối cùng loài người cũng sẽ chiến thắng mặc dù có thể có nhiều tổn thất và mất mát, thậm chí có những người đã không thể vượt qua. Vậy ai sẽ là người sống sót? Trong lĩnh vực sinh học, Cha đẻ thuyết tiến hóa Darwin từng nói: “Không phải loài mạnh nhất hay thông minh nhất mà loài có khả năng thích nghi tốt nhất sẽ sống sót.”. Trong lĩnh vực xã hội, có thể tạm nói rằng những doanh nghiệp, những Hợp tác xã, những hộ cá thế có thể tham dự sự kiện hôm nay là những Cơ sở sản xuất kinh doanh có năng lực cạnh tranh thích nghi tốt nhất. Trong khi chúng ta vui vì điều này thì chúng ta cũng rất tiếc khi đã có những doanh nghiệp gặp khó khăn phải giải thể hoặc phá sản thời gian qua.
Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ 3% là rời thị trường, còn lại 97% đang chờ cầu đề hoạt động trở lại. TPHCM quý I tăng 1,03% GDP chứ không phải 0,42% như đã công bố. TP. Hà Nội GDP quý I là 3,5% còn ở Hải Phòng tăng đến 14,9%.
Thủ tướng đánh giá, tác động của đại dịch lên kinh tế thật to lớn. Theo tổ chức Oxfam: “Cuộc khủng hoảng kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra có sức ảnh hưởng nghiêm trọng hơn khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008.” Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới đây của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng âm 3% trong năm nay, đánh dấu một cuộc suy thoái sâu nhất kể từ Đại suy thoái của những năm 1930 (Lưu ý, năm 2009, dưới tác động của khủng hoảng kinh tế, tăng trưởng của thế giới cũng chỉ giảm 1,68%). Trong khi đó, Mỹ tăng trưởng âm 5,9%, khu vực Euro âm 7,5%. Kinh tế Trung Quốc đã giảm lần đầu tiên trong gần ba thập kỷ, khi tăng trưởng âm 6,8% trong quý 1 so với cùng kỳ. Các nền kinh tế ASEAN-5 dự báo cũng tăng trưởng âm 0,6% trong năm nay.
Riêng với Việt Nam, cuối tháng 3, Ngân hàng Thế giới dự báo Việt Nam sẽ tăng trưởng 4,9% trong năm nay. Quý I vừa qua chúng ta đạt tăng trưởng 3,82%, mặc dù mức thấp nhất của Quý I trong hơn 10 năm gần đây, tuy nhiên đây vẫn là mức tăng trưởng khá cao so với bối cảnh chung của thế giới. Nhận định của WB cho thấy Việt Nam vẫn duy trì được nền tảng khá tốt, ở mức cao nhất trong khu vực ASEAN và Châu Á. Trong số các nước ASEAN 5, Việt Nam là quốc gia có triển vọng tăng trưởng tốt nhất.
Trước thách thức đó, Việt Nam đã theo đuổi chiến lược “mục tiêu kép”, một mặt vừa phòng chống dịch, mặt khác vẫn đảm bảo duy trì hoạt động kinh tế tối thiểu đi kèm với các cải cách thể chế và cơ cấu để ngọn lửa tăng trưởng vẫn phải cháy và có thể sớm bùng lên trở lại ngay khi dịch bệnh được kiểm soát.
Trên phương diện y tế: Mô hình chống dịch của Việt Nam được nhiều nước và tổ chức quốc tế như WHO đánh giá cao. Đến nay, sau hơn 23 ngày, Việt Nam không có ca nhiễm mới (trừ người nhập cảnh vào Việt Nam đã được cách ly) và cũng chưa có người chết. Tại sao chúng ta có thể thành công như vậy? Trước hết đó là do dân tộc ta đã có sẵn chất đề kháng của tinh thần đoàn kết, tiếp đó là tính kỷ luật và tuân thủ của người dân. Điều này cho thấy một chân lý, đó là nếu mỗi người chấp nhận hy sinh một phần lợi ích nhỏ của mình thì tất cả đều được lợi, mặt khác Đảng, Nhà nước chúng ta đã có quyết sách đúng, quyết liệt, kịp thời và đồng bộ. Chúng ta không được chủ quan nhưng cũng đừng lo lắng vì chúng ta đã kiểm soát được COVID-19 rồi.
Trên phương diện kinh tế: Mặc dù phải tuân thủ các lệnh giãn cách xã hội và sự gián đoạn nguồn cung do tình trạng đóng cửa thị trường ở nhiều nước nhưng kinh tế Việt Nam vẫn duy trì mức tăng trưởng cao hơn mức tăng trưởng bình quân đạt được của các nước phát triển ngay trong thời kỳ thuận lợi. Trong khi nhiều nước phát triển đang chịu gánh nặng tài chính lớn thì Việt Nam đã tích lũy được nguồn lực nhờ những năm tăng trưởng thuận lợi gần đây. Điều này cho thấy Việt Nam không phải quá phụ thuộc vào thị trường thế giới như nhiều ý kiến, đồng thời chứng minh rằng năng lực nội sinh của kinh tế Việt Nam, của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam là vô cùng lớn.
Thủ tướng nêu ví dụ: Như chúng ta đã thấy, trong bối cảnh khó khăn chung, nhiều doanh nghiệp duy trì tính bền vững, thậm chí tăng trưởng tăng cao; thị trường chứng khoán nhìn chung đi xuống nhưng vẫn có nhiều cổ phiếu tăng trưởng hoặc duy trì giá trị. Tại sao? Đó là vì các doanh nghiệp ấy hoạt động trong lĩnh vực cốt lõi, luôn hướng đến các giá trị đích thực, vì lợi ích con người, lấy con người làm trung tâm chứ không phải theo đuổi các giá trị ảo. Những doanh nghiệp như vậy sẽ không bao giờ thất bại.
Để góp phần giảm nhẹ các tác động của dịch bệnh lên nền kinh tế và đời sống người dân, thời gian qua Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo và chính sách hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn.
Thủ tướng thông tin: "Mới đây Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đặt ra yêu cầu “Chống dịch nhưng nhiệm vụ lớn nhất là sản xuất phải phát triển, đời sống nhân dân được bảo đảm.” Tôi cũng từng nói, khi các lệnh giãn cách được nới lỏng, dịch bệnh qua đi, các nhịp đập xã hội dần trở lại bình thường, nền kinh tế sẽ như chiếc lò xo bị nén lại và giờ là lúc sẵn sàng để bung ra".
Với tinh thần đó, Thủ tướng đã chỉ đạo cả hệ thống phải tập trung hơn nữa việc khởi động lại nền kinh tế, phấn đấu GDP năm 2020 đạt mức tăng trưởng trên 5%. Đồng thời phải kiểm soát lạm phát dưới 4%. Muốn như vậy, chúng ta phải tập trung vào 5 mũi giáp công: (1) thu hút đầu tư các thành phần kinh tế trong nước, trước hết là đầu tư tư nhân, (2) thu hút FDI, (3) đẩy mạnh xuất khẩu, (4) thúc đẩy đầu tư công, (4) khuyến khích tiêu dùng nội địa.
6 lời đề nghị của Thủ tướng tới cộng đồng doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp, Thủ tướng có 6 lời đề nghị dành cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam:
Một là, Yêu tổ quốc: Vì làm gì mà không nghĩ đến tổ quốc thì không thể thành doanh nghiệp lớn được. Yêu tổ quốc cũng có nghĩa là phải thượng tôn pháp luật, phải có tinh thần chia sẻ. Nhân đây, Thủ tướng gửi lời cảm ơn các doanh nghiệp đã đồng hành và chia sẻ khó khăn với Chính phủ, nhiều tấm gương chia sẻ, nhân ái thật là cảm động, doanh nghiệp lớn góp nhiều, doanh nghiệp nhỏ góp ít, nhiều hộ cá thể sẵn sáng nhường cơm sẻ áo lúc dịch bệnh.
Hai là, Đoàn kết: Vì mất đoàn kết là tự mình làm yếu mình, cần hợp tác với nhau, chia sẻ cùng nhau.
Ba là, Không nản chí: Vì nản chí là tự mình bỏ cuộc. Môi trường kinh doanh nào cũng có khó khăn và thách thức. Do đó đừng nghĩ không khó khăn, đừng mong dễ dàng, vì dễ dàng thì đã không đến lượt chúng ta
Bốn là, Năng động/quyết đoán: Vì thụ động/lưỡng lự là tự mình đánh mất cơ hội.
Năm là, Sáng tạo: Vì thiếu sáng tạo là tự mình tụt lại phía sau.
Sáu là, Có niềm tin: Vì không có niềm tin là tự mình chối bỏ mình.
Việc dự thảo Chiến lược kinh tế- xã hội 10 năm 2021- 2030 để trình Đại hội Đảng lần thứ XIII đặt: một tầm nhìn rằng Việt Nam sẽ trở thành một quốc gia thịnh vượng vào năm 2045 có thể sánh vai với các nước trong khu vực và thế giới. Dịch bệnh không làm chúng ta thay đổi mục tiêu và tầm nhìn này. Vậy tầm nhìn của doanh nghiệp 2045 thế nào? Doanh nghiệp các bạn sẽ ở đâu vào năm 2045?
Theo Người đứng đầu chính phủ, kinh tế nhà nước thời gian khó khăn, dịch bệnh đã phát huy vai trò tốt như phân phối, cung cấp điện nước, viễn thông, cung cấp gạo,… Hiện chúng ta đã có các tập đoàn lớn vươn tầm cạnh tranh quốc tế như Vietel, VNA, VNPT, Thaco, Vingroup, FPT, TH TrueMilk, Vinamilk vv…
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa có doanh nghiệp nào lọt tốp 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Liệu đến 2045, tức tròn 25 năm nữa, chúng ta có thể có những doanh nghiệp tầm cỡ thế giới không?
"Thiết nghĩ, 25 năm là đủ để xuất hiện những doanh nghiệp khổng lồ mang tên Việt Nam (Made in Việt Nam)", Thủ tướng nói.
Hãy nhớ rằng, 25 năm trước thế giới chưa từng nghe đến Facebook (2004), Alibaba (1999), Google (1998)… Mong các doanh nghiệp Việt Nam chúng ta hãy nghĩ đến khả năng đó; không điều gì là không thể; hãy dám nghĩ lớn, làm lớn; đừng sợ thất bại vì thất bại là mẹ thành công; hãy cứ ước mơ và hành động, biến ước mơ thành hiện thực.
“Việt Nam có mục tiêu thịnh vượng vào năm 2045. Dịch bệnh không làm thay đổi mục tiêu và tầm nhìn này. Vậy xin hỏi tầm nhìn 2045 của doanh nghiệp là gì? Đang ở đâu”, Thủ tướng đặt câu hỏi. Thủ tướng nhấn mạnh sau thời gian giãn cách xã hội, đây là cơ hội trăm năm cho doanh nghiệp, nếu không nắm bắt được cơ hội, doanh nghiệp nước ngoài sẽ đến lấy.
Thủ tướng cho rằng việc gì quá dễ dàng thì kém có ý nghĩa, thành công không phải vì đã đạt được, mà là trở ngại đã và sẽ vượt qua. Ông nhấn mạnh lúc gai góc nhất là lúc thể hiện tinh thần dân tộc, tô điểm cho bản lĩnh, ý chí.
"Sau thời gian dãn cách xã hội, có lẽ các lãnh đạo doanh nghiệp đã có đủ thời gian quý báu để tư duy lại về con đường phát triển mới doanh nghiệp mình? Thiết nghĩ, đây là cơ hội to lớn cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam chúng ta. Cơ hội này trước hết dành cho doanh nghiệp trong nước, nhưng nếu chúng ta không biết tận dụng, không nắm bắt được cơ hội đó, các doanh nghiệp nước ngoài sẽ đến lấy" Thủ tướng nhìn nhận.
Theo Enternews