Giới chơi cây cảnh nghệ thuật thường nhắc tới một vườn cây cảnh nghệ thuật “lưng chừng trời” ở giữa lòng Hà Nội của một đại gia nhìn chất phác. Bởi ông thường chỉ mặc quần sooc ngắn, đi dép như một nông dân thực thụ.
Ông chính là nghệ nhân Nguyễn Gia Thọ, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội Sinh vật cảnh Việt Nam, Chủ tịch cây cảnh TP. Hà Nội. Trong giới Sinh Vật Cảnh Việt Nam mọi người thường gọi vui ông là “Thọ Nhựa” vì ông trưởng thành từ ngành nhựa
Ông Thọ là một người yêu cây cảnh nghệ thuật. Từ lâu ông đã đi khắp mọi miền đất nước để sưu tầm những cây quý, dáng quái đem về nhà chơi và tạo tác. Theo thời gian, ông đã hình thành cho mình một lối chơi riêng biệt, không giống bất kỳ nghệ nhân nào. Cây của ông sưu tầm rất đa dạng, từ sanh, si, đa, đề cho tới những cây ăn quả, song đặc điểm chung của những cây này là đều có dáng lạ và quái.
Những người chơi cây thường đặt cây ở mặt đất, nhưng riêng ông Thọ lại đặt vườn cây của mình trên tầng thượng của toà nhà. Vườn cây cảnh của ông được đặt trên tầng 11 của tòa nhà rộng lớn trên đường Nghi Tàm (quận Tây Hồ) do ông làm chủ. Từ khu vườn, có thể ngắm hồ Tây, sông Hồng, khung cảnh Hà Nội… với tiền cảnh là những cây cảnh, hình dạng quái dị rất đã mắt.
Ông Vương Xuân Nguyên, Chánh văn phòng Hội Sinh vật cảnh Việt Nam cho biết, rất hiếm người đặt vườn trên tầng 11 như thế bởi những cây nhỏ đưa lên cao đã khó, những cây lớn khó gấp nhiều lần. Gia chủ phải dùng cẩu chuyên dụng đưa cây, chậu đá lớn lên cao rất kỳ công, rất tốn công sức và tiền bạc.
Theo các chuyên gia về sinh vật cảnh, các cây trong vườn của ông Thọ đều có giá trị rất cao. Nhiều cây có giá nhiều tỷ đồng nhưng chủ yếu là cây ông mua chơi hoặc từ những cây lúc mua cũng không nhiều tiền nhưng ông Thọ đã phát hiện vẻ đẹp hiếm có của nó, về chăm sóc, tạo dáng thêm nên càng gia tăng phần giá trị. Nhưng chủ nhân của số cây tuyệt đẹp này thường không bán nên có nhiều cây cũng khó xác định giá trị đầy đủ của nó theo thị trường.
Trong các cuộc giao dịch mua bán cây của ông Thọ cũng diễn ra nhất nhanh chóng bởi ông thích là mua bởi ông hiểu được giá trị nghệ thuật cũng như giá trị công lao to lớn của người nghệ nhân làm ra cây cũng như câu chuyện ý nghĩa bên trong tác phẩm nên cây có đắt một chút ông vẫn “xuống tiền”
Ví như cây sanh cổ “ Thạch Sanh” ông Thọ mua của một đôi vợ chồng người Hải Dương với giá 4 tỷ đồng, có một số ý kiến chê đắt nhưng ông nói: “Tôi mua cả sự tâm huyết 20 năm người làm ra nó, trong tác phẩm thấy được sự thăng trầm của họ muốn gửi gắm. Mình thấu hiểu được tâm tư, tình cảm nên đắt rẻ không quan trọng vì đó là nghệ thuật bonsai – vô giá”.
Cùng Dân trí chiêm ngưỡng vườn cây trên cao trị giá “triệu đô” giữa lừng chừng trời ở Hà Nội:
Tầng 11 của một tòa nhà của ông Nguyễn Gia Thọ trên đường Nghi Tàm (Hà Nội) có hàng trăm cây cảnh nghệ thuật. Mỗi cây một dáng thế và chủng loại khác nhau rất có giá trị
Những cây ở đây được ông Thọ tuyển chọn rất khắt khe theo tiêu chí, lối chơi của riêng ông
Bốn mặt trên tầng 11 đặt kín các loại cây, từ lớn đến nhỏ. Có những cây cả gốc lẫn chậu lên đến vài tấn
Chúng được đặt theo bộ đối xứng hay theo chủ đề
Cây lớn hay cây nhỏ đều có dáng quái, nhìn rất lạ
Một tác phẩm mai chiếu thủy thoát thân rất đẹp, giá trị của cây lên đến tiền tỷ bởi cây đoạt giải vàng trong một đợt triển lãm
Tác phẩm sanh cổ “Thạch Sanh” rất đặc biệt bởi người chủ trước mất 20 năm tạo tác. Mất nhiều thời gian công sức theo đuổi, ông Thọ mới sở hữu được
Một tác phẩm sanh rất ấn tượng, những rễ cây trên thân uốn thành hình các con vật tâm linh gồm: Long (rồng), lân (kỳ lân), quy (rùa), phụng (phượng). Tác phẩm có nguồn gốc từ một làng nghề ở Hà Nam
Thời điểm mua cây cách đây 2 năm, cây chưa có đuôi. Sau khi mua về, ông Thọ tạo thêm phần đuôi cho cây có hồn hơn
Theo ông Vương Xuân Nguyên, những tác phẩm hoàn thiện, mang tính nghệ thuật cao, không phải cứ có tiền là mua được vì cây đẹp thường các chủ vườn giữ lại chơi chứ không bán
Đưa những cây lớn cùng với những chậu đá lớn lên cao rất vất vả, có cây phải cẩu vào ban đêm để đảm bảo giao thông vì tòa nhà ngay mặt đường. “Nói về giá trị kinh tế rất khó bởi mỗi một câu chuyện, những người nghệ nhân phải mất rất nhiều công sức, tâm huyết tạo ra những tác phẩm đẹp. Ước tính vườn cây này phải lên đến triệu USD”, ông Nguyễn nói.
Hàng ngày, Chủ tịch cây cảnh TP. Hà Nội vẫn cần mẫn sáng tạo ra những dáng cây độc đáo