Địa danh Phú Yên có nét đẹp chân chất, mộc mạc của làng quê lại ẩn chứa những nét nhẹ nhàng, thuần khiết, trong trẻo của con người đi cùng thời gian với những câu hát tuổi thơ, hoa vàng trên cỏ xanh, biển cả, hồ đầm mênh mông tươi mát,…làm lay động trái tim của biết bao người, đưa Phú Yên trở thành một trong những điểm đến lí tưởng của ngành du lịch nước ta. Nét nổi bật ghi đậm dấu nét trong lòng khách du lịch khi đặt chân tới đất Phú Yên là hình ảnh những cánh đồng lúa vàng thẳng cánh cò bay, nước biển xanh trong bát ngát, ghềnh đá đầy thi vị song đáng kể phải kể đến đầm nước Ô Loan.
Trong đầm có nhiều loại thủy hản sản quý như cá mú, ghẹ, tôm, cua huỳnh đế, điệp,… nhưng ngon và nổi tiếng nhất vẫn là con sò huyết với cơm dàyvà thịt ngọt rất thơm, thơm hơn nhiều so với sò huyết ở những nơi khác. Đầm Ô Loan đã được Bộ Văn hóa Thông tin Việt Nam công nhận là Di tích thắng cảnh cấp Quốc gia từ ngày 27 tháng 9 năm 1996
Ô Loan có diện tích 1.570 hecta, ở cách thành phố Tuy Hòa về phía Bắc khoảng 20km. Nằm dưới chân đèo Quán Cau, đầm mang vẻ đẹp bình yên bởi sự che chắn của dãy núi Đồng Cháy, núi Cấm và cồn An Hải, tạo nên phong cảnh nên thơ, mang vẻ đẹp dịu dàng và lãng mạn. Đây là bức tranh thiên nhiên sông núi tạo nên từ sự giao thoa giữa đất trời, được coi là điểm đến không thể bỏ qua mỗi khi đến thăm tỉnh Phú Yên.
Ô Loan vào lúc bình minh
Từ đầm Ô Loan nhìn về phía Tây, đó là những dãy đồi nhỏ san sát trùng điệp. Nhìn về phía Đông là một đồi cát nằm sát biển được gió xoay cát bồi đắp nên. Nơi cồn cát này gắn với sự tích dân gian Cao Biền bị trời chôn nên còn có tên gọi là mả Cao Biền. Giữa đầm có hai tảng đá lớn chồng lên nhau gọi là hòn Chồng. Đầm Ô Loan đẹp nhất là khi bình mình, mặt trời nhô lên từ những triền núi thấp, nhìn đầm giống như một chú chim khổng lồ đang trong tư thế sẵn sàng tung cánh bay vút lên không trung. Khi chuyển sang hoàng hôn, ánh sáng nhập nhoạng lại tựa chú chim đang xoải cánh tìm chốn bình yên bên mặt hồ gợn sóng.
Do ăn thông ra biển bằng cửa Lễ Thịnh; nước biển được đưa vào đầm mỗi khi thuỷ triều lên, cùng với nước ngọt từ sông Cái và các con suối nhỏ đổ vào, nước trong đầm thuộc loại nước lợ, rất thuận lợi để nuôi trồng nhưng loài thủy sản đặc thù.
Với vẻ bình yên của một vùng quê, hình ảnh những thuyền đánh cá tấp nập của ngư dân đã đưa đầm nước này trở thành điểm săn ảnh vàng ở tỉnh Phú Yên. Đến đây, du khách có thể được thưởng thức nhiều hải sản tươi ngon không thua kém bất cứ nơi nào. Món ăn làm nên tên tuổi và gắn liền với tuổi thơ chính là hào, một loại thuỷ sản được mệnh danh là món ngon phải thử. Ngư dân đánh bắt hào tươi nên ngon và chắc thịt, món ăn ngon có thể kể tên khi chế biến đó là hào nướng mỡ hành. Ngoài ra, có thể thưởng thức món cua Huỳnh Đế, một loại cua đặc biệt chỉ sống ở những vùng nước sâu lạnh, mang nhiều giá trị dinh dưỡng và nhiều hải sản khác từ những quán bình dân trong khu vực đầm.
Đầm Ô Loan gắn với những câu chuyện xưa huyền bí. Trong dân gian có nhiều giai thoại về tên gọi Ô Loan, nhưng gần gũi nhất là câu chuyện về nàng Loan và chim Ô thước đã được truyền tụng từ đời này qua bao đời khác. Theo đó thì ngày xưa, có nàng tiên trên trời rất xinh đẹp tên là nàng Loan. Do hay tinh nghịch, một ngày nàng Loan mượn chim Ô thước bay xuống trần gian dạo chơi khắpchốn cùng nơi mà không hề để ý chim đã mỏi cánh, đói khát và mệt mỏi. Khi ngang qua Tuy An, chim không còn sức để bay, nên hạ cánh xuống dãy núi Từ Bi rồi hóa khu vực thành đầm nước lớn, sau này mượn tên chim Ô thước và nàng Loan dân trong vùng gọi tắt là Ô Loan để đặt tên cho đầm.[
Đầm Ô Loan sở hữu vẻ đẹp bình yên mà không phải nơi đâu cũng có. Ở đây, du khách có dịp chiêm ngưỡng hình ảnh những đoàn thuyền ra khơi đánh bắt cá trong một khung cảnh đơn sơ, mộc mạc. Nhờ vẻ chân chất, mộc mạc này đầm Ô Loan ngày càng được nhiều người biết tới. Đặc biệt là cánh thợ săn ảnh luôn xem đây là địa chỉ vàng để cho ra đời những bức ảnh đẹp,
Ngoài vẻ đẹp tự nhiên mang lại, Ô Loan còn được tô điểm qua hình ảnh của những ruộng mía xanh mượt trên những ngọn đồi thoai thoải hay những bãi cát trải dài cùng với hàng phi lao xanh ngát. Tuy chỉ là những hình ảnh bình dị nhưng rất gần gũi và rất thân thương.
Ngoài cảnh vật, ở đầm Ô Loan còn có rất nhiều loài chim như bồ nông, cò hay vịt trời tìm đến.Tất cả đều tạo nên một thế giới động vật thu nhỏ vô cùng đa dạng và phong phú,giúp du khách đến khám phá, cảm nhận được rất nhiều điều mới mẻ và thi vị. Nếu đến vào mùa nước mặn, du khách sẽ thấy con đầm hòa vào dòng chảy với biển. Với sự thông thủy giữa nước mặn và nước ngọt các loài thủy sản đây có điều kiện rất thuận lợi để phát triển. Có lẽ vì điều này, đến Ô Loan du khách sẽ được thưởng thức rất nhiều món ăn ngon và hấp dẫn.
Nhờ điều kiện thuận lợi, con nước liên tục lưu thông, cả nước mặn và nước ngọt nên sản vật ở đầm Ô Loan vô cùng phong phú. Đầu tiên phải kể đến là món đặc sản sò huyết cơm dày thịt, ngọt và thơm. Rồi món hàu với nhiều cách chế biến khác nhau. Trong những món ăn đặc sắc phải kể tới như món hàu tái, hàu trộn hay sò huyết cơm, cua huỳnh đế, cá mú...Hương vị của các món ăn nơi đây làm cho du khách nhớ mãi không quên. Bởi không phải ở đâu cũng có những món ăn ngon đậm chất biển cả như ở Ô Loan.
Đầm Ô Loan còn có món đặc sản là cua huỳnh đế với cái mai màu đỏ hoặc vàng đậm cùng nhiều món đặc sản khác như: tôm rắn, tôm bạc, mực, sứa, rau câu, điệp, cá mú… Đặc biệt, du khách đến đây còn được tận hưởng cái thú thả bè ra giữa đầm trong đêm khuya tĩnh mịch, chỉ có tiếng sóng nước, ếch kêu mà thưởng thức những món ngon của đầm. Hương thơm khó tả của món nướng xen lẫn mùi vị của hương đêm trong đầm nước lợ - thực là một cái thú hiếm có ở trên đời.
Thưởng thức những đặc sản tuyệt hảo tại đây...
Thăm đầm Ô Loan mỗi khi bình minh lên hay hoàng hôn xuống, du khách có thể cảm nhận được vẻ đẹp kỳ trong sắc màu kỳ diệu của mặt trời, rồi ví von như những cánh chim đang vươn cao hay tà áo lụa khổng lồ mềm mại cứ từ từ bay lên cùng trời đất. Và đó cũng là thi hứng để biết bao vần thơ tuyệt bút của nhiều thi sĩ tài hoa được chắp cánh khi đến với danh thắng độc đáo này của vùng đất Phú Yên./.
Địa chỉ liên lạc Lê Thành Ý 19b/668 Đường Lạc Long Quân, Quận Tây Hồ Hà Nội
Mob 0829848231; Email Lethanhy 05@gmail.com
